İnşaatta en önemli malzemelerden biri olan galvaniz, avantajlı yapısı ile ön plana
çıkmaktadır. Prefabrik yapılar ve konteynerler için, binanın deprem güvenliğini arttırdığı
için galvanizleme sıklıkla tercih edilmektedir. Ancak galvanik kaplama sadece inşaat
sektöründe değil, diğer birçok alanda da bulunmaktadır.
Galvaniz nedir?
En temel anlamı ile galvaniz, metal kaplama işlemi olarak karşımıza çıkar. Bu işlemin
yapılması için çeliğin yaklaşık 450 derecede eritilmiş çinkonun içine daldırılarak
kaplanması gerekir. Bu sayede metalin dayanıklılığı artılırken, yüzey paslanmasının da önüne
geçilir. Kısacası metalin uzun ömürlü olması sağlanır. Luigi Galvani tarafından icat edilen
galvanizin kullanımı 18. yüzyıla kadar uzanır. O yıllarda metalin korozyona uğramaması için
tercih edilen galvaniz, günümüzde daha da geliştirilerek pek çok alanda kullanılmaya
başlanmıştır.
Galvaniz nasıl yapılır?
Galvaniz kaplama olarak da ifade edilen bu işlem için temel olarak 2 farklı yöntem
bulunmaktadır. Ancak bu yöntemlerden önce galvaniz uygulamasının aşamalarına bakmak gerekir. Bu
süreç ise aşağıdaki aşamalar ile gerçekleşmektedir:
Yağ alma
Durulama
Asitle Dağlama
Yeniden Durulama
Fluxilama
Kurutma
Daldırma
Birbirinden farklı amaçlar için kullanılan galvaniz kaplama yöntemleri ise şu şekildedir:
1.Elektro galvaniz yöntemi
İki farklı elektrot ile Anot ve katot adı verilen bu elektrotlardan çinko, anoda bağlanır.
Öte yandan, kaplama malzemesi katoda yapışır. Bu işlemde bir elektrik akımı uygulanır ve
anot elektrotu katoda yapışır. Bu nedenle çinko, anottan çıkarılan elektrotu katodun bağlı
olduğu malzemeye yapıştırarak galvanik kaplama işlemini gerçekleştirir. Bu işlem saf çinko
ile yapılır ve kaplama çıkarılmaz.
2.Sıcak Daldırma İşlemi
Sıcak daldırma yöntemi, en sık kullanılan galvaniz kaplama işlemidir. Dolayısıyla galvaniz
nedir sorusunun yanıtı için sıcak daldırma yöntemi ifade edilir. Çeliğin ve demirin ömrünü
artıran bu yöntem, uygulandıktan sonra herhangi bir bakım gerektirmez. Sıcak daldırma
yönteminin en büyük sıkıntısı ise kaynak yapılamaz bir yapıda olmasıdır. Ayrıca elektro
galvaniz kaplama yönteminden farklı olarak saf çinko ile değil, alaşım çinko ile
uygulandığını da belirtelim.
Galvaniz nerelerde kullanılır?
İnşaat sektörü
Prefabrik yapı üretimi
Konteyner yapı üretimi
Denizcilik sektörü
İzolasyon yapımı
Otomotiv sektörü
Havalandırma tesisleri
Enerji sektörü
Soba ve boru üretimi
Beyaz eşya sanayii
Kablo sanayii
Gıda sanayii
Uçak imalatı
Ambalaj sanayii
Galvanizin Özellikleri Nelerdir?
1. Dayanıklı ve Uzun Ömürlüdür
Galvanizleme işleminin çinkonun yaklaşık 50 derecede eritilmesiyle yapıldığını söyledi.
Çinko, malzemelerin yapısını güçlendiren bir elementtir. Bu şekilde ortaya çıkan yapı çok
güçlüdür ve kolayca deforme olmaz. Elektro kaplama ile kaplanmış metal çok daha dayanıklı ve
uzun ömürlüdür. Özellikle prefabrik yapılarda depreme karşı dayanıklılığı arttıran
galvanizleme aynı zamanda yapının dayanıklılığına ve sağlamlığına da katkı sağlamaktadır.
Ayrıca galvanizleme yüksek sıcaklıklarda yapıldığından ısıya dayanıklı bir yapıya sahiptir.
Bu nedenle çeşitli sektörlerde tercih edilen üründür. Ancak galvanizlemenin de belli bir
ömrü vardır. Aşırı asidik veya bazik maddelerle temas halinde çinko kaplama ömrünü kısaltır.
2. Bakım Gerektirmez
Galvanizli çelik elektroliz kaplamanın bir diğer özelliği de uygulandıktan sonra bakım
gerektirmemesidir. Bu nedenle uzun yıllar kullanım imkânı sunar. Öte yandan, boyama işlemi
ve diğer kaplamaların galvanizleme etkisi yoktur. Bu tür uygulamalar bu nedenle
galvanizlemeye göre çok daha sık bakım gerektirir.
3.Ekonomiktir
Galvanik, dayanıklı bir malzemedir ve aynı zamanda ucuzdur. Galvanizleme, boyamaya göre çok
daha iyi bir alternatiftir ve önceden belirlenebilir bir maliyet hesaplamasına olanak tanır.
Bu yöntem herhangi bir ek maliyet gerektirmez.
4. Korozyona karşı koruma sağlar
Korozyon; metallerin ve metal alaşımlarının çevre koşullarından veya kendine has yapısından
dolayı korozyona uğramasına denir. Nem, kirli hava ve asidik veya bazik ortamlar metalik
malzemelerin korozyonuna neden olan en büyük etkenler arasındadır. Korozyon oluşumu ise
katodik koruma sağlayan galvanik kaplamalarla kolaylıkla önlenir. Bu nedenle metalin ömrü
uzar ve dayanıklılığı büyük ölçüde iyileştirilir.
5. Paslanmayı Önler
Galvanizleme Yapan İşçi Galvanizlemenin korozyonu önlediğini söylemiştik. Pas aynı zamanda
bir korozyon aşamasıdır. Korozyon bir oksidasyon şeklidir ve pas bu durumun bir aşamasıdır.
Paslı malzemelerin sağlığa son derece zararlı olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte,
elektroliz kaplama kullanmak metalin paslanmasını önleyebilir ve dayanıklılığını büyük
ölçüde artırabilir.
6. Zamandan tasarruf sağlar
Elektro kaplama hızlı bir işlemdir. Yüzey hazırlama, boyama ve inceleme zaman ve çaba
gerektirmez. Yapı monte edildikten sonra kullanıma hazır hale gelebilir veya bir sonraki
inşaat aşamasına geçilebilir.
7. Çevre dostudur
Galvaniz doğaya zararlı hiçbir madde içermeyen bir malzemedir. Galvanizli çelik, diğer çelik
ürünler gibi geri dönüştürülebilir. Sıcak daldırma galvanizleme için kullanılan çinko O geri
dönüşüme uygundur. Galvaniz bu nedenle doğada kalıntı bırakmayan çevre dostu bir malzeme
olarak görülmektedir.
8. Zararlı Böcekleri barındırmaz
Galvanizin böcek kovucu özelliği vardır. Galvanizli çelik zararlı haşereler içermez. Bu
nedenle galvaniz işlemi böcek kovucu bir malzeme olarak karşımıza çıkmaktadır.
9. Bütünsel Kaplama Sağlar
Galvaniz Sac, kapalı alanlar da dahil olmak üzere malzemenin tüm yüzeyi fabrikada çinko
kaplama ile kaplanır. Kaplamalı çelik ürünler bu nedenle içte, dışta, köşelerde ve
kenarlarda bile en iyi şekilde korunur. İnşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan galvaniz
oldukça karlı bir malzemedir. Paslanmaya karşı dayanıklı yapısı ile inşaat sektörünün
vazgeçilmez aletlerinden biridir. Öte yandan galvanizlemenin nasıl uygulandığı çok
önemlidir. Bu nedenle sahada profesyonel bir ekip ile çalışmanızı öneririz.